Mohammad Affan(Bu metin Arapça orijinal versiyonundan tercüme edilmiştir.)
Özet: Mısır’daki 25 Ocak Devrimi’ne bağlı gruplar, devrimin üzerinden geçen 10 yılda özellikle geçiş sürecinde olmak üzere birçok kez Mısır’da demokratik bir rejim kurma fırsatını heba etti. Bunun sebebi söz konusu grupların geçiş sürecini idare etmekteki anlaşmazlıkları, anayasa hazırlanırken birbirlerine karşı verdikleri ideolojik mücadeleler ve bazılarının gerek darbe öncesi gerekse darbe sonrası mevcut devlet müesseseleriyle iş tutmalarıydı. Bunun bir sebebi de bu grupların Temmuz 2013 rejimine (Sisi rejimi ç.n.) karşı farklı tavırlar takınmaları ve “devrimin kazanımlarını koruma stratejisi” izlemeleriydi. Bu stratejiyi, “rejim oyunu” ya da “seçim oyunu” olarak tanımlayabiliriz.
Giriş
On yıl önce Mısır’da patlak veren devrim sadece Mübarek rejimi açısından değil, ülkedeki muhalif siyasi güçler açısından da sürpriz bir gelişmeydi. Ocak Devrimi tam bir halk hareketi olarak ortaya çıkmıştı. Siyasi parti ve hareketlerin, Asef Bayat’ın “Toplumsal olmayan bir hareket” olarak nitelediği Tahrir Meydanı’ndaki kalabalığa etkisi sınırlı olmuştu. Bayat, devrim hareketini şöyle açıklıyordu; “Toplumsal olmayan etmenlerin; birleşik bir ideoloji, organizasyon ve liderlikten yoksun toplumsal hareketi. Ancak bu harekete katılanlar yine de tek bir hedefin arkasında saf tutmuştur: Toplumsal değişim.”[i]
Ocak Devrimi’ne katılma çağrılarına olumlu karşılık vererek devrime katılan siyasi güçleri ikiye ayırabiliriz: 1-Parti ve Partimsi güçler, 2-Devrimci gençlik hareketleri. Birinci kısım çoğunluğu yasaklı, dondurulmuş ya da yer altına çekilmiş siyasi parti ve örgütlerden oluşuyordu. Bunların arasında Müslüman Kardeşler Hareketi, Kifaya Hareketi, Devrimci Sosyalistler, Kerame Partisi, el-Ğad Partisi, el-Vasat Partisi, el-Amel Partisi ve Mısır Sosyalist Partisi gibi örgütler vardı. Demokratik Cephe Partisi hariç resmi partilerin büyük çoğunluğu ise (bazıları devrim hareketinin 18 günlük süreci içinde Vefd ve Tecemmu’ partileri gibi meydanı destekleyen bildiriler yayımlayarak tavır değiştirse de) başlangıçta çağrıyı reddetmişti.[ii] Gençlik hareketlerinin oluşturduğu ikinci siyasi grubun en öne çıkan örgütleri ise 6 Nisan Gençlik Hareketi, Adalet ve Özgürlük İçin Gençlik Hareketi ve Muhammed el-Baradei’nin kampanyasını destekleyen gençlik kampanyasıydı. Bu kampanya aynı zamanda Müslüman Kardeşler, Devrimci Sosyalistler ve Demokratik Cephe Partisi gençleri ile Tahrir Meydanı direnişinin ilk günlerinde bir gençlik koalisyonu oluşturulması çalışmalarına katılmıştı.[iii]
Hüsnü Mübarek’in devrilmesinden sonra söz konusu parti ve hareketler, “Devrimci Güçler” olarak nitelenmeye başlandı. Geçiş sürecinde bunlara bazı siyasi parti ve hareketlerin yanı sıra, Başkanlık seçimleri kampanyaları da katıldı. Bunlardan bazıları daha önce bağlı oldukları yapılardan ayrılırken bazıları da devrimin ilham verdiği binlerce yeni siyasetçi ve aktivisti kendi saflarına çekmeye çabaladılar. Bu yeni partilerin öne çıkanları Özgür Mısırlılar Partisi, Demokratik Toplumcu Mısır Partisi, Sosyalist Halk Koalisyonu Partisi, el-Dustur Partisi ile Özgürlük ve Adalet Partisi ve Kalkınma ve Bina Partisi gibi İslamcı partilerdi.[iv] Başkanlık seçimi kampanyaları ise seçimlerde aday olan bazı kişiler tarafından organize edildi. Seçimlerin birinci tur sonuçları çerçevesinde bunlardan öne çıkanlar Muhammed Mursi, Hamdin Sabbahi ve Abdulmunim Ebu’l Futuh oldu. Bu kampanyaların bazıları Ebu’l Futuh tarafından kurulan Güçlü Mısır Partisi ve Hamdin Sabbahi tarafından kurulan Halk Kanadı Hareketi gibi siyasi parti ve hareketlerce sürdürüldü.